Per jeep rijden we over eindeloze zandwegen, in de verte zie ik een stofwolk van een voorbij razend busje. Eén van de weinigen in de afgelopen vier uur tijd. Het ruige, uitgestrekte landschap van Mongolië is moeilijk begaanbaar. Maar dat heeft ook meteen zijn charme. Het is zo intens groot en leeg. We rijden kilometers af zonder ook maar iets aan de horizon te zien. Mongolië is met drie miljoen inwoners het dunst bevolkte land van de wereld. Het leven draait om de elf miljoen dieren die dienen als vervoersmiddel, voedselbron of voor het maken van warme kleding en de binnenvoering van een ger of tipi.Tijdens onze jeep tochten voelt het net alsof we op safari zijn. Kamelen op links, paarden op rechts en voor ons een kudde schapen die de weg blokkeren.

Het is dat we graag over land naar Azië wilden reizen. Maar als we de Trans Mongolië Express niet hadden genomen, hadden we dit prachtige pure land nog niet bezocht. Met in het Noorden de toendra’s en steppe gebieden, het Altaj gebergte en de hoofdstad Ulaanbaatar in het midden van het land en de Gobi woestijn in het zuiden, is een maand Mongolië zeker niet overdreven. Helaas zijn wij er maar 18 dagen. Onze eerste dagen in Ulaanbaatar staan we al voor een dilemma. Het Golden Eagle festival in Bayan-Ölgii, Gobi, of bezoeken we de Tsaatan in het Noorden? Het liefst willen we alle drie. Per gebied zijn we minimaal vijf tot tien dagen onderweg. Omdat het Golden Eagle festival gelijk staat aan een tien dagen durende trip kiezen we voor een zes daagse trip naar Khövsgöl waar we de Tsaatan bezoeken en een zes daagse trip naar de Gobi.  Zes dagen lang geen contact met de moderne wereld, totaal opgenomen in de Mongoolse cultuur. Onze belevenissen zullen binnenkort hier te lezen zijn.

Highlights Mongolië

Ulaanbaatar
UB is de hoofdstad van Mongolië waar ongeveer één derde van de bevolking leeft. Alles komt hier samen. Monniken, mensen in traditionele kleding, nomaden, hipsters en sjamanen. Oude lada’s en moderne Japanse jeeps passeren elkaar op de zes banen brede autowegen. Ulaanbaatar is de uitvalbasis van waaruit je per bus of vliegtuig de rest van het land kunt ontdekken.

Khövsgöl lake
Dit prachtige kraakheldere meer omgeven door bergen en het dichtbeboste taiga, ligt dicht tegen de Siberische grens aan. Vanuit hier kun je te paard de Tsaatan bezoeken. De rendier families die ver weg in de taiga een nomaden bestaan leven.

Gobi
De grootste woestijn van Azië, gelegen in het Noorden van China en het Zuiden van Mongolië. Een surealistisch gebied waardoor je per jeep meerdere wereld wonderen kunt bezoeken.

Khustain National Park
Het dichtstbijzijnde natuur park vanuit Ulaanbaatar, waar je wildlife zoals wilde paarden (takhi) kunt spotten.

Ölgi
Het wilde westen van Mongolië. Het eerste weekend van oktober vind hier het Eagle festival plaats.

Darkhad Depression
Dit Noordelijk gelegen moeilijk te bereiken berglandschap is het thuis van laatste rendier herders en de meest krachtige sjamanen die Mongolië nog rijk is.

Vervoer
Bijna iedereen in Mongolië is taxi chauffeur. Je kunt simpelweg aan de kant van de weg staan en met je handen wapperen, er stopt altijd iemand. Het is handig om van te voren een prijs af te spreken en in het Mongools op papier te hebben staan waar je heen wilt. Vanuit Ulaanbaatar kun je per bus of vliegtuig alle bovenstaande gebieden bereiken. Er zijn twee busstations:
Dragon (Songino Khairkhan): vanuit hier vertrekken er bussen naar Noord en West Mongolië.
Bayanzurkh: vanuit hier vertrekken er bussen naar het zuiden en oosten.

Voor lange afstanden kun je het beste een dag van te voren een busticket kopen bij de busstations of bij het treinstation.

Taal
Bijna niets is naar het Engels vertaald dus het is aan te raden om alles in het Mongools op papier te hebben staan. Bijvoorbeeld het adres van je hostel, of hetgeen je wilt bezoeken zoals bijvoorbeeld het busstation waar je heen moet. Vraag hier naar in je hostel/verblijf voordat je een taxi aanhoudt. Een aanwijs boekje is geen overbodige luxe in Mongolië.

Beste reistijd
Het beste kun je Mongolië in de zomermaanden juli t/m september bezoeken. Vanwege het subarctische klimaat kun je Mongolië  in de winter beter vermijden. Op z’n koudst is het hier -40 graden. Wij zitten er eind september t/m begin oktober, het einde van het hoogseizoen. Ideaal als je niet van toeristen groepen houdt en niets vooraf wilt boeken. Anderzijds zijn er minder tours en kunnen de kosten hoger oplopen omdat je vaak een privé tour boekt. De afstanden tussen de verschillende gebieden zijn erg groot. Met korte tussenstops in Ulaanbaatar om even bij te komen, is een maand Mongolië zeker niet te lang.

Verblijf in yurts
In Ulaanbaatar kun je het zo gek maken als je zelf wilt. Overnachten in een vijf sterren hotel of in een ger. Alles is mogelijk. Zodra je Ulaanbaatar verlaat geef je je over aan de Mongoolse levensstijl. Je verblijft bij nomaden families in de sfeervolle en authentieke yurts (ger tenten). De yurts zijn gemaakt van hout en schapenvacht. Een traditioneel wiel vormt de nok van de tent en zorgt voor ventilatie. In het midden staat een houtkachel wat tevens dient als kookstel. De kleine houten bedden staan rondom de kachel. Sommige tenten hebben een kleine wastafel met een watertank erboven die je moet bijvullen met water uit de jerrycans. Het toilet staat buiten en is vaak niet meer dan een gat in de grond in een klein houten hokje.

Handig om mee te nemen
-Een warme slaapzak (als je geluk hebt kun je er ook één huren in je hostel).
-Zakmes.
-Snoep/koek/cadeautjes (tandpasta/zeep/vodka) om uit te delen aan de families.
-Reinigingsdoekjes om jezelf maar ook je bestek, beker en bord mee schoon te maken, er is buiten Ulaanbaatar, afgezien van een aantal badhuizen, vaak geen stromend water.
-Voldoende drinkwater.
-Indien je vegetarisch bent of geen vleesliefhebber, neem je eigen eten mee op een trip. Groente is overal zeer beperkt.
-Zaklamp.
-Goede wandelschoenen.
-Warme (wandel)broek.
-Warme onderkleding (thermo broek en shirt).

Omgangsvormen
Wanneer je een ger bezoekt is het handig om rekening te houden met een aantal omgangsvormen:

1. Klop nooit op de deur, je kunt beter zeggen ‘nokhoi khor’. Dit staat gelijk aan ‘mag ik binnen komen?’, de letterlijke vertaling is: ‘houdt de hond vast’. Elke familie heeft een agressieve hond die hun dieren beschermt.
2. Begroet de mensen met ‘sain bainuul’, maar herhaal het niet een tweede keer en blijf niet de deuropening staan wanneer je ze groet.
3. Vrouwen lopen links om de pilaar de ger tent in en mannen rechtsom. Leun nooit tegen de pilaar aan en loop ook nooit tussen de pilaren door.
4. Laat nooit je schoenzolen zien. Wanneer je zit, let er dan op dat je je benen niet richting een andere persoon of het altaar strekt.
5. Het is ongebruikelijke iemand anders hoofd aan te raken.
6. Slaap met je voeten in de richting van de deur, nooit in de richting van het altaar.
7. Gooi geen rotzooi op het vuur, het vuur is heilig voor Mongolen.
8. Laat oudere personen altijd voor gaan.
9. Als men eten of drinken aanbiedt wordt verwacht dat je het aanneemt. Gebruik daarvoor je rechter hand. Wanneer het om sterke drank gaat, kun je volstaan met je kom naar je lippen brengen zonder een slok te drinken. Vaak gaat dit gepaard met een ritueel.
10. Als er voedsel op de grond staat, let er dan op dat je er niet overheen stapt.

De wildernis, de natuur, de mooie mensen, bijzondere cultuur en afwijkende levensstijl ten opzichte van het Westen hebben indruk gemaakt. Zonder ons er echt op voor te bereiden lieten wij ons al snel meevoeren in de basic nomadic lifestyle. Weg van de moderne drukke wereld, kan soms best lekker kan zijn. Na 18 dagen Mongolië, weet ik zeker dat ik terug kom.